Η γλώσσα των ειδήσεων

Τα άρθρα των εφημερίδων συχνά δεν παρουσιάζουν απλώς μια είδηση αλλά ταυτόχρονα την ερμηνεύουν και τη σχολιάζουν. Η ιδεολογία του αρθρογράφου φανερώνεται μέσα από συγκεκριμένες γλωσσικές επιλογές ήδη από τον τίτλο του άρθρου. Μια μικρή μελέτη των πρωτοσέλιδων των εφημερίδων μας δίνει τη δυνατότητα να περιγράψουμε τη γλώσσα που χρησιμοποιείται συνήθως στον τύπο και που, βέβαια, δεν είναι τυχαία. Πιο συγκεκριμένα:

Ο αρθρογράφος συνδυάζει τις φαινομενικά αταίριαστες λέξεις ωράριο-λάστιχο και παραλείπει το ρήμα ως ευκόλως εννοούμενο

 Δεν είναι καθόλου σπάνια η χρήση των λόγιων λέξεων, οι οποίες προσδίδουν αυστηρότητα και σοβαρότητα στο ύφος, όπως και ειδικών τεχνικών όρων, οι οποίοι δίνουν την εντύπωση ότι ο συγγραφέας είναι ειδικός στο θέμα.

Η χρήση πολλών ασυνήθιστων και λογικά αταίριαστων ζευγών λέξεων έχει στόχο να προκαλέσει εντύπωση, π.χ. τιμές φωτιά.

Ο δανεισμός ξένων λέξεων, είτε αυτούσιων είτε προσαρμοσμένων στους ελληνικούς γλωσσικούς κανόνες, έχει την τιμητική του στους τίτλους πολλών εφημερίδων.

Η παθητική σύνταξη συχνά προτιμάται έναντι της ενεργητικής, εφόσον με αυτόν τον τρόπο δίνεται έμφαση στο γεγονός και όχι στο πρόσωπο που ενεργεί, το οποίο δεν αναφέρεται για διάφορους λόγους, π.χ. γιατί είναι άγνωστο ή αδιάφορο.

Οι μεταφορές και οι μετωνυμίες αποτελούν επίσης μια χαρακτηριστική τακτική των δημοσιογράφων προκειμένου να δώσουν έμφαση σε σημαντικά γεγονότα και να προσελκύσουν το ενδιαφέρον του αναγνώστη. Οι τολμηρές μεταφορές στους τίτλους μπορεί να μπερδέψουν τον αναγνώστη για το ποιο είναι το περιεχόμενο του άρθρου.

Το ρήμα "βούλιαξαν" χρησιμοποιείται μεταφορικά και μπαίνει πριν από το υποκείμενο για έμφαση

Τα σημεία στίξης είναι ένας ακόμη τρόπος για να σχολιαστεί ένα θέμα. Μέσω της στίξης ο αρθρογράφος μπορεί να εκφράσει π.χ. θαυμασμό, απορία ή ειρωνεία.

Από άποψη συντακτικού παρατηρούμε ότι ισχύουν μερικοί άγραφοι κανόνες. Ενώ η κανονική σύνταξη στα ελληνικά είναι Υποκείμενο → Ρήμα → Αντικείμενο ή Κατηγορούμενο → Επιρρηματικός προσδιορισμός, η σειρά αυτή συχνά αλλάζει, έτσι ώστε να τονιστεί το σημαντικό στοιχείο, το οποίο συνήθως μπαίνει πρώτο στην πρόταση.

Η μετατροπή ρημάτων ή ρηματικών φράσεων σε ονόματα ή ονοματικές φράσεις αντίστοιχα αποτελεί μια στρατηγική, η οποία προσδίδει επισημότητα.

Πολλές είναι οι φορές που παραλείπονται είτε άρθρα είτε ρήματα από τους τίτλους των εφημερίδων κάνοντάς τους έτσι πιο άμεσους.

 Συντάκτριες: Βέργου Κωνσταντίνα, Βέργου Σοφία, Νικολλάρη Μαριάννα, Τοψαχαλίδου Εύη

Τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης σε γραφήματα (PowerPoint)

Δείτε με τη μορφή γραφημάτων τα αποτελέσματα της δημοσκόπησής μας με θέμα «Οι συνήθειές μας όσον αφορά τα ΜΜΕ» 

Στη δημοσκόπηση συμμετείχε όλη η ερευνητική μας ομάδα.

Αξιολόγηση των ιστοσελίδων

            Αν αναζητήσουμε πληροφορίες για ένα θέμα που μας ενδιαφέρει σε μια εγκυκλοπαίδεια, μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι το υλικό που θα βρούμε είναι ελεγμένο, άρα και αξιόπιστο. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με το διαδίκτυο. Εκεί όλες οι ιστοσελίδες είναι εξίσου διαθέσιμες, ανεξάρτητα από το βαθμό της αξιοπιστίας τους. Είναι λοιπόν απαραίτητο να είμαστε σε θέση να αξιολογήσουμε οι ίδιοι μια ιστοσελίδα, ακόμη και αν δεν είμαστε ειδικοί στο θέμα. Αυτή η δεξιότητα είναι ιδιαίτερα σημαντική λόγω της θέσης που κατέχει το διαδίκτυο στις σύγχρονες κοινωνίες.

Για την αξιολόγηση μιας ιστοσελίδας μπορούν να μας βοηθήσουν οι παρακάτω αρχές:

1. Η πιο γνωστή διαδικτυακή εγκυκλοπαίδεια είναι η Wikipedia. Πολλοί πιστεύουν  πως η Wikipedia είναι αλάνθαστη. Ωστόσο, επειδή τα άρθρα είναι γραμμένα από απλούς συνδρομητές, η ποιότητα τους ποικίλλει. Κάποια είναι πλήρη, τεκμηριωμένα και αντικειμενικά –συνήθως σημειώνονται με ένα αστέρι– και κάποια όχι. Προσέχουμε αν υπάρχουν παραπομπές, βιβλιογραφία και επιστημονικό ύφος, ιδιαίτερα αν πρόκειται για πολιτικό θέμα.

2. Οι ιστοσελίδες έχουν διαφορετικά domains, δηλαδή καταλήξεις, που οι περισσότεροι δεν ξέρουν τι σημαίνουν. Τα πιο συνηθισμένα είναι:

edu : εκπαιδευτικό

gov: κυβερνητικό

com: εμπορικό

org: οργανισμός (μη εμπορικό)

3. Θα επιλέξουμε την ιστοσελίδα που έχει το domain που ταιριάζει σε αυτό που ψάχνουμε. Π.χ. αν ψάχνουμε κάτι εκπαιδευτικό, πρέπει να επιλέξουμε μια ιστοσελίδα με domain «edu».

4. Κάθε ιστοσελίδα πρέπει να μας λέει ποιος είναι ο δημιουργός της, για να δούμε πόσο αξιόπιστη είναι. Π.χ.  θα εμπιστευτούμε την ιστοσελίδα που ο δημιουργός της είναι ειδικός πάνω στο συγκεκριμένο θέμα.

5. Η τελευταία ενημέρωση της ιστοσελίδας  είναι επίσης σημαντική. Όσο πιο πρόσφατη είναι η ενημέρωση τόσο πιο ενημερωμένη είναι η ιστοσελίδα για τις νέες εξελίξεις.

6. Όλες οι σημαντικές ιστοσελίδες παρέχονται και στα αγγλικά, στοιχείο θετικό, γιατί γίνονται προσιτές και στους αλλόγλωσσους.

7. Για άτομα με ειδικές ανάγκες υπάρχει φωνητική υποστήριξη. Για λόγους ισότητας των ανθρώπων στην εκπαίδευση είναι ιδιαίτερα σημαντική αυτή η παροχή σε ιστοσελίδες που έχουν εκπαιδευτικό χαρακτήρα.

8. Οι διαφημίσεις είναι, δυστυχώς, απαραίτητες για να έχουν κέρδη οι δημιουργοί των ιστοσελίδων. Ωστόσο, χρειάζεται εδώ να είναι κανείς πολύ προσεκτικός. Εκτός από το ότι οι διαφημίσεις πολλές φορές προβάλλονται τόσο ενοχλητικά που σου αποσπούν την προσοχή, δεν ταιριάζουν με τον εκπαιδευτικό χαρακτήρα πολλών ιστοσελίδων.

9. Πολύ επιφυλακτικοί πρέπει να είμαστε με ιστοσελίδες που μας ζητούν προσωπικά μας στοιχεία, ιδιαίτερα αριθμούς τραπεζικών λογαριασμών, ή ζητούν πρόσβαση στις επαφές που έχουμε στο e-mail μας.

Συντάκτες: Γκιόκπαλη Ερμάντο, Ηλιάδης Χάρης, Σάρρας Αλέξανδρος, Χαραλαμπίδης Νίκος

 

 

 

 

Ερωτηματολόγιο για τα ΜΜΕ

Σας παρουσιάζουμε το ερωτηματολόγιο που συντάξαμε για να διερευνήσουμε τη σχέση των συμπολιτών μας με τα ΜΜΕ.

Είμαστε μια ερευνητική ομάδα από την Α΄τάξη του ΓΕΛ Κρύας Βρύσης και κάνουμε μια δημοσκόπηση σχετικά με τα ΜΜΕ.  Σας παρακαλούμε να απαντήσετε στις ερωτήσεις μας με ειλικρίνεια. Η έρευνά μας είναι ανώνυμη.

Σας ευχαριστούμε για το χρόνο σας.

                            

Α. Προσωπικά στοιχεία ερωτώμενου. Σημειώστε √ στο κατάλληλο τετραγωνάκι.

 

Ηλικία:  □ 15-18             □ 18-40           □ 40-60           □ 60 και πάνω 

 

Φύλο: □ Άνδρας                   □ Γυναίκα

 

Σπουδές: □ πρωτοβάθμια εκπαίδευση (δημοτικό)

     □ δευτεροβάθμια εκπαίδευση (γυμνάσιο-λύκειο)

     □ τριτοβάθμια εκπαίδευση (πανεπιστήμιο, ΤΕΙ)

 

Β. Κυκλώστε την απάντησή σας.

 

1. Ενημερώνεστε για τις ειδήσεις;

α) Ναι

β) Όχι

 

2. Από ποιο μέσο ενημερώνεστε; 

α) Εφημερίδες

β) Τηλεόραση

γ) Ραδιόφωνο

δ) Διαδίκτυο

 

3. Εμπιστεύεστε τις εφημερίδες για την εγκυρότητα των ειδήσεων τους;

α) Καθόλου

β) Ελάχιστα

γ) Λίγο

δ) Πολύ

 

4. Αν διαβάζετε εφημερίδες, ποια εφημερίδα προτιμάτε για την ενημέρωσή σας;

α) Real News 

β) Έθνος 

γ) Βήμα

δ) Ελευθεροτυπία

ε) Άλλη (ποια;)      

 

5. Πόσο συχνά αγοράζετε εφημερίδες;

α) Πάντα (καθημερινά)

β) Συχνά (1 φορά την εβδομάδα)

γ) Σπάνια (1 φορά το μήνα)

δ) Ποτέ

 

6. Ποιο κατά την άποψή σας είναι το πιο ενδιαφέρον τμήμα στις εφημερίδες;

α) Οικονομία

β) Πολιτική

γ) Ψυχαγωγία

δ) Αθλητικά

ε) Κάποιο άλλο (ποιο;)

 

7. Τι από τα παρακάτω προτείνετε έτσι ώστε οι εφημερίδες να γίνουν πιο ελκυστικές;

α) Μικρότερα άρθρα χωρίς λεπτομέρειες

β) Περισσότερο και έντονο χρώμα

γ) Περισσότερες εικόνες

δ) Γελοιογραφίες

ε) Κάτι άλλο (τι;)

 

8. Πόσες ώρες κάθε μέρα χρησιμοποιείτε το διαδίκτυο για να ενημερώνεστε;

α) Καθόλου

β) 30 λεπτά – 1 ώρα  

γ) 1-2 ώρες

δ) Πάνω από δύο ώρες

 

9. Από ποιες ιστοσελίδες ενημερώνεστε;

………………………………………………………………………………………………………………………………………

 

10. Αν ενημερώνεστε από το διαδίκτυο, για ποιο λόγο το προτιμάτε;  

α) Είναι πιο οικονομικό

β) Είναι πιο ελκυστικό, ιδιαίτερα για τους νέους

γ) Είναι εύκολη η πρόσβαση σε αυτό

δ) Η ιστοσελίδα ενημερώνεται συνεχώς

ε) Οι ειδήσεις παρουσιάζονται συνοπτικά

στ) Κάτι άλλο (τι;)

 

11) Ενημερώνεστε από το ραδιόφωνο;

α) Ναι

β) Όχι

 

12. Αν ναι, ποιο σταθμό επιλέγετε για την ενημέρωσή σας;

α) ΣΚΑΙ 100,3

β) REAL FM 97,8

γ) RADIO 98,9

δ) ΒΗΜΑ FM 99,5

ε) Κάποιον άλλο (ποιον;)

 

13. Σας ικανοποιεί η ενημέρωση από το ραδιόφωνο;

α) Καθόλου

β) Ελάχιστα

γ) Λίγο

δ) Πολύ

 

14. Αν ενημερώνεστε από το ραδιόφωνο, για ποιους λόγους το προτιμάτε;   

α) Το δελτίο είναι μικρής διάρκειας

β) Είναι εύκολα προσβάσιμο

γ) Παρέχει όλες τις πληροφορίες που χρειάζομαι

δ) Είναι οικονομικό

ε) Κάτι άλλο (τι;)

 

15. Αν δεν ενημερώνεστε από το ραδιόφωνο, για ποιους λόγους δεν το προτιμάτε;

α) Δεν κατανοώ τις ειδήσεις

β) Προτιμώ άλλα μέσα μαζικής ενημέρωσης

γ) Δεν έχει εικόνα

δ) Κάτι άλλο (τι;)

 

16. Πώς επηρεάζει την καθημερινότητά σας η ενημέρωση από το ραδιόφωνο;

α) Θετικά

β) Αρνητικά

 

17. Να βαθμολογήσετε τα κανάλια ανάλογα με το πόσο συχνά τα παρακολουθείτε (5: πάρα πολύ, 4: πολύ,3: μέτριο, 2: λίγο, 1: καθόλου).

α) ANT1 ……….

β) ALPHA …………

γ) ALTER …………

δ) MEGA ………….

ε) ΣΚΑΙ ……….

στ) STAR …………

ζ) Κρατικά κανάλια (NET, ET1, ET3)

η) Συνδρομητικά

 

18. Πόσες ώρες την ημέρα παρακολουθείτε τηλεόραση;

α) Καθόλου

β) 1-2

γ) 3-5

δ) Πάνω από 6

 

19. Για ποιο λόγο παρακολουθείτε τηλεόραση;

α) Ψυχαγωγία

β) Εκπαίδευση

γ) Πολιτική ενημέρωση

δ) Αθλητική ενημέρωση

ε) Άλλο

 

20. Σας ικανοποιεί η ενημέρωση από την τηλεόραση;

α) Πολύ

β) Αρκετά

γ) Λίγο

δ) Καθόλου